وظیفه بگیر چیست؟ | وظیفه بگیر به چه کسانی می گویند + حقوق آن ها

آیا وظیفه بگیری همان مستمری بگیری است؟

یکی از دغدغه ‌های شاغلین، حقوق و مزایای دوران بازنشستگی آن‌هاست. البته همه افراد علاوه بر خودشان قصد دارند خانواده آن‌ها نیز مورد حمایت قرار بگیرند و بتوانند از مستمری برخوردار باشند. قانون نیز در همین راستا و جهت حمایت از خانواده بیمه‌شدگان، حقوقی را تحت عنوان مستمری یا وظیفه برایشان در نظر می‌گیرد و در زمان‌ مشخص به آن‌ها پرداخت خواهد کرد. ما نیز در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم وظیفه ‌بگیر کیست؟ و این حق چه زمانی به وی تعلق خواهد گرفت با ما همراه باشید.

وظیفه‌ بگیر کیست؟

بر اساس قانون در صورت فوت افراد شاغل، بازنشسته یا از کار افتاده که بیمه شده اصلی محسوب می‌شوند بازماندگان آن‌ها می‌توانند مستمری دریافت نمایند. البته باید راجع به اینگونه افراد گفت که حتما باید در کفالت متوفی بیمه شده باشند تا مشمول دریافت حق بیمه شوند. 

تفاوت وظیفه بگیر با مستمری بگیر چیست؟

ممکن است بسیار از افراد حق وظیفه را با حق مستمری اشتباه بگیرند و تصور کنند هر دو این حقوق دارای یک مفهوم است. اما باید گفت مستمری بگیر به آن دسته از افرادی گفته می‌شود که کارکنان دولت بوده و قبل از بازنشستگی به دلایل پزشکی از کار افتاده می‌شوند. لازم به ذکر است بگوییم این حقوق با رعایت شرایطی به افراد تحت تکفل کارکنان نیز پرداخت خواهد شد.

چه کسانی مشمول حق وظیفه خواهند شد؟

حال بهتر است بررسی کنیم حق وظیفه به چه کسانی تعلق خواهد گرفت که بر اساس قانون باید گفت پس از فوت بیمه شده اصلی، بازماندگان ‌وی از جمله پدر، مادر، زوج یا زوجه، فرزند و نوادگانی که پدرشان فوت شده و کفالت آن‌ها با بازنشسته متوفی است به شرح زیر مشمول حق وظیفه خواهند شد:

  • همسر یا همسران دائمی بازنشسته مرد
  • همسر دائمی بازنشسته زن، البته در صورتی که از کار افتاده کلی بوده و تحت تکفل متوفی باشد.
  • فرزندان و نوادگان ذکور تا زمانی که به سن 20 سال تمام برسند یا اگر به تحصیل تمام وقت در دانشگاه یا موسسه عالی اشتغال دارند تا سن 26 سال تمام و یا تا زمانی که از کار افتاده کلی شوند. 
  • پدر و مادر تحت تکفل در صورتی که سن پدر از 60 سال تمام و سن مادر از 50 سال تمام تجاوز کرده باشد و یا اینکه از کار افتاده کلی بوده و در زمان فوت بیمه شده اصلی تحت تکفل وی قرار داشته‌اند.
همچنین باید گفت اگر پدر و مادری که هر دو آن‌ها بازنشسته هستند فوت کنند فرزندان آن‌ها می‌توانند با رعایت مقررات از حقوق وظیفه هر دو آن‌ها استفاده نمایند. 

چه کسانی تحت تکفل محسوب می‌ شوند؟

در پاسخ به این سوال که چه کسانی تحت تکفل محسوب می‌شوند باید گفت افرادی که خودشان به تنهایی قادر به تأمین معاش خود نبوده و معاش آن‌ها توسط بیمه شده اصلی تامین شده یا می‌شود تحت تکفل محسوب خواهند شد. قانون نیز جهت حمایت از اینگونه افراد حق وظیفه و مستمری را برای آن‌ها در نظر گرفته تا بتوانند پس از فوت یا کناره‌گیری بیمه شده اصلی نیز به زندگی عادی خود ادامه داده و دچار مشکل نشوند. 

احراز هویت وظیفه بگیران چگونه انجام خواهد شد؟

طبق قانون باید گفت احراز هویت وظیفه بگیران حداقل هر 6 ماه یک بار الزامی بوده و در تداوم پرداخت حقوق وظیفه نقشی اساسی خواهد داشت. همچنین باید گفت اگر وظیفه بگیران ساکن خارج از کشور باشند و کنسولگری یا سفارت‌خانه ‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور آن‌ها را تایید کنند مشمول دریافت حقوق وظیفه خواهند شد.
اگر وظیفه بگیران برای احراز هویت خود بر اساس نظر صندوق بازنشستگی اقدامی نکنند یا بیمه شده اصلی فاقد همسر یا فرزند باشد مستمری آن‌ها تا زمان تعیین تکلیف قطعی در حساب موقت نگهداری خواهد شد.

مدارک مورد نیاز جهت برقراری حقوق وظیفه 

یکی از شرایطی که بازماندگان می‌توانند از حقوق وظیفه بیمه شده اصلی متوفی برخوردار شوند اثبات فوت وی و نسبت خود با او است که برای اینکار نیز نیازمند ارائه مدارک معتبر خواهد بود. از مدارکی که باید جهت برقراری حقوق وظیفه ارائه نمود باید به:
    • تقاضای دریافت حقوق وظیفه
    • ارائه اصل و تصویر برگ انحصار وراثت
    • ارائه اصل و تصویر گواهی فوت بیمه شده اصلی
    • ارائه گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان ذکور 
    • ارائه اصل گواهی عدم اشتغال فرزندان و نوادگان اناث
    • ارائه اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی افراد ذی‌نفع
    • ارائه شماره حساب صحیح افراد ذی‌نفع جهت واریز مبلغ حقوق وظیفه
    • ارائه نشانی دقیق محل سکونت و شماره تلفن ثابت و همراه
    • ارائه دفترچه خدمات درمانی متوفی 

    همچنین اگر مدرک دیگری از نظر صندوق بازنشستگی الزامی تشخیص داده شود باید توسط بازماندگان ارائه شود تا حقوق وظیفه به آن‌ها تعلق بگیرد.

    نحوه تقسیم مستمری به وظیفه بگیران

    برای اینکه مستمری میان وظیفه بگیران تقسیم شود معیار مشخصی وجود دارد که به شرح زیر است:

    • سهم همسر ← 50 (البته باید گفت در صورتی که بازنشسته بیش از یک همسر داشته باشد نسبت ذکر شده به صورت تساوی میان آن‌ها تقسیم خواهد شد) 
    • سهم فرزندی که یکی از یکی از والدینش زنده باشند ← 25
    • سهم فرزندی که هیچ یک از والدینش زنده نباشند ← 50 
    • سهم هر یک از والدین متوفی یا هر دو آن‌ها ← 20 (اگر پدر و مادر هر دو در قید حیات باشند حق بین آن‌ها به صورت مساوی تقسیم خواهد شد)

    اگر یک یا چند نفر از بازماندگان وظیفه بگیر اصلی فاقد شرایط دریافت مستمری باشند یا فوت کنند به تناسب نسبت‌هایی که ذکر شد به سایر مستمری بگیران اضافه خواهد شد. 

    سخن آخر

    تأمین هزینه‌ های زندگی در دوران بازنشستگی و از کار افتادگی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ های همه شاغلین است. دولت نیز جهت حمایت از کارکنان و خانواده آن‌ها حقوقی را تحت عنوان مستمری در نظر گرفته و در زمان مشخصی پرداخت خواهد کرد. همچنین در صورتی که فرد بیمه شده اصلی فوت کند نیز مبلغی به عنوان وظیفه به بازماندگان وی که در کفالت متوفی بوده‌اند پرداخت خواهد شد.

    البته بازماندگان برای برخورداری از این حق باید مدارک معتبری را جهت اثبات فوت بیمه شده اصلی و نسبت خود با وی به صندوق بازنشستگی ارائه نمایند.